homepage Universiteit Leiden Studieondersteuning
Mindfulness oefeningen
mindfulness
Er zijn veel aanwijzingen dat aandacht voor alledaagse ervaringen en 'mindfulness' samenhangen met persoonlijk welzijn. Brown and Ryan,2003, de auteurs van de MAAS, (Nederlandse versie Vragenlijst Alledaagse Ervaringen) schrijven over 'mindfulness' het volgende:
"The concept of mindfulness has a long lineage, dating back more than 2500 years, and writings in Self-Determination Theory have discussed the importance of this, and related qualities of consciousness for behavioral self-regulation and well-being. Mindfulness is an open or receptive awareness of and attention to what is taking place in the present.".
mindfulness, aandachttraining en literatuur
Mindfulness is op te vatten als een vaardigheid en die is te leren! Er worden op verschillende plaatsen trainingen aangeboden (zie bijvoorbeeld de beschrijving van de 'aandachttraining' van de klinisch psycholoog Bettina Heddes, Bosman GGZ). Wie met Google naar ‘aandachttraining zoekt zal informatie vinden over vele workshops en trainingen.
Ook is er zeer veel te lezen op dit gebied zowel in het Engels als in het Nederlands (bijvoorbeeld ‘The Miracle of Mindfulness’, Thich Nhat Hanh; ‘Beginning Mindfulness’, Andrew Weiss; Angst beheersen met aandacht, Jeffrey Brantley; Depressie overwinnen met aandacht, John MCQuaid & Paula Carmona). Wil je wetenschappelijke artikelen lezen over de effecten van mindfulness, zoek dan met Scholar.Google.
mindfulness en zelf oefenen
Op deze pagina wordt gelinkt naar vier series oefeningen uit de 'aandachttraining'. Hier staan ook links naar artikelen (o.a. "Aandachttraining: omgaan met stress, pijn en vermoeidheid" en "Aandachttraining: stress, negatief denken en piekeren" en een link naar aandacht in de media.
Deze oefeningen zijn een bewerking van de 'body scan' en de 'sitting meditation' van Kabat-Zinn. In de aandachttraining doen de deelnemers alle oefeningen zes keer per week. Dat is niet gemakkelijk om in je leven in te bouwen en vol te houden. In het begin kan dit de nodige stress opleveren, maar het regelmatig oefenen loont in hoge mate. In een training kunnen deelnemers ervaringen uitwisselen, er is begeleiding door de trainer, er wordt een theoretisch kader geboden en dat steunt en stimuleert om door te gaan. Maar hoe dan ook, inzet is nodig!

Internet oefeningen
Online worden vier series oefeningen (lichaamsverkenning, liggende yoga, staande yoga en zitmeditatie) aangeboden op de pagina's over 'aandachttraining' van de klinisch psycholoog Bettina Heddes (Bosman GGZ). Je kunt de oefeningen aanklikken en meteen online naar luisteren, maar je kunt ze natuurlijk ook downloaden op je computer of mp3-speler, om later te gebruiken.
De oefeningen zijn te gebruiken als een kennismaking met mindfulness of als ondersteuning bij het zelf leren en uitproberen. Probeer eens een oefening of een serie uit, of beter nog, reserveer een minuut of 20 en doe eens drie oefeningen uit een serie na elkaar. Wellicht bevalt dit zo goed, dat je geregeld meer oefeningen na elkaar gaat doen net als de deelnemers van een aandachttraining. Over het algemeen wordt de zitmeditatie in het begin als moeilijker ervaren. Maar voor wie een uitdaging zoekt...

Een dagboekje bijhouden van je ervaringen, of samen met iemand oefenen en de ervaringen bespreken, helpt bij het leren van deze vaardigheden. Naast het doen van de oefeningen zijn deze principes natuurlijk ook toe te passen in het dagelijks leven, wat kan leiden tot een verandering van leefstijl. Maar ook voor wie deze oefeningen alleen maar als een soort ontspanningsoefening wil gebruiken, prima: probeer het uit.

mindfulness en verder
Oefenen in een groep levert extra steun, stimulatie en een theoretisch kader op. Wie met Google naar ‘aandachttraining' zoekt zal veel informatie vinden over vele workshops en trainingen, o.a. de informatieve website van Frits Koster. Op verschillende plaatsen trainingen aangeboden (zie bijvoorbeeld de beschrijving van de 'aandachttraining' van de klinisch psycholoog Bettina Heddes), of de MBCT-trainingen van Ger Schurink. Op de websites Aandachttraining en Werkgroep Aandachttraining zijn overzichten te vinden van workshops en trainingen. In Belgie worden trainingen gegeven door ondermeer het Instituut voor Training van Aandacht en Meditatie en het Centrum voor Aandacht & Mindfulness.

Daarnaast bestaan er vele meditatiegroepen (vipassana, zen). Een overzicht is te vinden in het Boeddhistisch tijdschrift Vorm en Leegte. En als je met mensen om je heen spreekt over mindfulness en meditatie, dan zal je tot je verassing merken dat veel mensen op de één of andere wijze hier mee bezig zijn.

Overzicht mindfulness pagina's
Studentenpsychologen - Universiteit Leiden